Người Aztec

Thuật ngữ aztecatl [asˈtekat͡ɬ] (số ít)[2] and aztecah [asˈtekaʔ] (số nhiều)[2], nghĩa là "người đến từ Aztlan",[3], một thánh địa của người Nahuatl tại thời điểm đó, sau này được dùng để mô tả dân tộc nói tiếng Nahuatl ở miền trung Mexico trong thời kỳ hậu cổ điển của Trung Bộ châu Mỹ, nhất là người Mexica, những người đã có vai trò chính trong việc thiết lập Tam Đồng Minh. Thông thường từ này dùng để chỉ những người Tenochtitlan, thuộc vùng đất Mexico City ngày nay.

Thuật ngữ này được mở rộng ra để chỉ các dân tộc liên quan như người Acolhua, Tepanec, và một số khác được sáp nhập vào đế chế Aztec sau đó. "Aztec" từng được dùng để chỉ tất cả các dân tộc nói tiếng Nahuatl hiện nay; tiếng Nahuatl trước đây được gọi là "tiếng Aztec". Ngày nay, các dân tộc này được gọi là các dân tộc Nahua.[6][7] Về mặt ngôn ngữ, "Aztec" vẫn được dùng để chỉ một nhánh con trong hệ ngôn ngữ Ute-Aztec, nhánh này gồm tiếng Nahuatl và các ngôn ngữ liên quan (tiếng Pochutec và tiếng Pipil).[8]

Văn hóa Aztec

Văn hóa Aztec là văn hóa của người Aztec, nhưng vì nhiều dân tộc tại trung Mexico thời đó đều chia sẻ các đặc điểm văn hóa cơ bản, một phần của văn hóa Aztec không thể được xem là chỉ của riêng người Aztec. Vì cùng lý do mà "văn minh Aztec" nên được hiểu là một phần của nền văn minh Trung Bộ châu Mỹ.[9]

Văn hóa tại Trung Mexico bao gồm nghề trồng ngô, sự phân biệt giữa tầng lớp pipiltin (quý tộc) và macehualli (dân thường), đền thờ bách thần (với những vị thần như Tezcatlipoca, Tlaloc và Quetzalcoatl), hai hệ thống lịch xiuhpohualli (365 ngày) và tonalpohualli (260 ngày). Với dân cư Tenochtitlan, có vị thần bảo hộ Huitzilopochtli, kim tự tháp đôi, và nghệ thuật làm gốm.[9]

Đế quốc Aztec

Đế quốc Aztec mở rộng quyền lực của mình trong thời kỳ hậu cổ điển tại Trung Bộ châu Mỹ.[10] Nó được thành lập năm 1427 như một liên minh giữa ba thành bang Tenochtitlan, Texcoco, và Tlacopan, liên minh với nhau để cùng đánh bại thành bang Azcapotzalco, mà trước đó thống trị Thung lũng México. Không lâu sau, Texcoco và Tlacopan chỉ còn có vai trò hỗ trợ, trong khi Tenochtitlan nắm quyền lãnh đạo thực sự.[11]